Death of followers: Sự trỗi dậy và suy tàn của người theo dõi trong kỷ nguyên số
Khi thuật toán thay thế sự kết nối, người sáng tạo thông minh không còn đếm số người theo dõi - họ nuôi dưỡng những mối quan hệ mà không nền tảng nào có thể lấy được từ họ.
Một thời đại kết thúc
Đầu năm 2024, mình phát hiện một điều đáng suy ngẫm khi xem lại số liệu của một video viral nhất trên kênh YouTube của mình. Dù video này có hơn 35,000 lượt xem, nhưng doanh thu từ quảng cáo (estimated revenue) chỉ là con số khiêm tốn đến đáng ngạc nhiên.
Video có lượt views cao nhất trên kênh YouTube của mình tính đến thời điểm 4/2025 có doanh thu ước tính khiêm tốn.
Đồng thời, những video chuyên sâu về chủ đề "Bộ não thứ 2" có trung bình views tầm 1,500-3,500, cùng với kênh YouTube có dưới 2,000 subscribers lại mang về cho mình cơ hội kinh doanh chuyên môn với tiềm năng thực sự.
Hiện tượng này, với mình, không phải là ngoại lệ mà là quy luật mới trong kỷ nguyên số: Thời đại của "người theo dõi" (followers) đang dần khép lại, nhường chỗ cho kỷ nguyên của "người hâm mộ thực sự" (core-fans).
Series xây dựng bộ não thứ 2 của mình với lượng views khiêm tốn nhưng là đòn bẩy giúp mình kinh doanh được 2 sản phẩm số có doanh thu thụ động.
Trên YouTube, mặc dù số lượng lượt xem có thể không thay đổi đáng kể, nhưng nguồn gốc của lượt xem đã có sự chuyển dịch quan trọng.
Trước đây, phần lớn lượt xem đến từ những người đã đăng ký kênh, nhưng giờ đây, phần lớn lượt xem lại đến từ những người xem mới & một số ít những người xem quay lại (returning viewer).
Điều này có nghĩa là việc tiếp cận những người theo dõi hiện tại trở nên khó khăn hơn, và tính ổn định với khả năng dự đoán về hiệu suất của các video đã giảm đi đáng kể.
Các nền tảng giờ đây ưu tiên nội dung giữ chân người dùng trên nền tảng lâu hơn, thay vì ưu tiên những người sáng tạo có nhiều người theo dõi nhất.
Điều này dẫn đến việc các bài đăng có khả năng được hiển thị phụ thuộc nhiều hơn vào việc tạo ra các video ngắn, tập trung cao độ với tiêu đề gây tranh cãi và phần mở đầu hấp dẫn.
Các nền tảng chuyển từ việc hiển thị những content người dùng theo dõi ra những content có khả năng được chia sẻ rộng rãi, dẫn đến 3 mối nguy cơ hệ trọng:
Mối quan hệ cốt lõi bị suy yếu: Mối quan hệ trực tiếp giữa người sáng tạo và người hâm mộ từng là trung tâm của internet xã hội. Tuy nhiên, hiện nay, new feeds của người hâm mộ ngày càng bị lấp đầy bởi nội dung được đề xuất từ những người sáng tạo mà họ không biết, trang của họ tràn ngập quảng cáo và nội dung "brain rot" (gây nghiện nhưng không có giá trị).
Sự trỗi dậy của thuật toán đề xuất: Các nền tảng như TikTok với trang "Dành cho bạn" (For You Page) đã thay đổi cách người dùng khám phá nội dung, tập trung vào mức độ tương tác thay vì nền tảng chịu kiểm soát của người dùng dựa trên việc theo dõi.
Khó khăn trong việc tiếp cận người theo dõi: Phần lớn người sáng tạo cảm thấy khó khăn hơn trong việc tiếp cận người theo dõi của họ so với 5 năm trước.
Vậy chuyện gì đã xảy ra?
I. Nút "subscribe" và kỷ nguyên web 2.0: Sự kiến tạo quan hệ trực tiếp
Cách mạng kết nối: "subscribe" - Biểu tượng của web 2.0
Vào những năm 2000, web 2.0 đã thay đổi hoàn toàn internet bằng cách biến từ không gian đọc thông tin thụ động thành môi trường tương tác hai chiều. Tâm điểm của cuộc cách mạng này là khái niệm "subscribe" (đăng ký) trên YouTube và "follow" (theo dõi) trên các nền tảng mạng xã hội khác.
Như Jack Conte, CEO của Patreon, đã nhấn mạnh: "Nút 'subscribe' trên YouTube là một trong những điều quan trọng nhất về internet."
Điều này không quá đáng khi xét đến tầm ảnh hưởng của nó. Nút này không đơn thuần là một tính năng mà đã trở thành một kiến trúc nền tảng, một khuôn khổ cho việc phân phối sự sáng tạo, giao tiếp liên tục, và xây dựng mối quan hệ bền vững giữa creator và fans.
Flash back sự ra đời của các nền tảng mạng xã hội
Nút "subscribe" được thiết kế với một lời hứa đơn giản nhưng mạnh mẽ: "Hãy theo dõi để không bỏ lỡ nội dung mới." Đây là một hợp đồng xã hội ngầm giữa người sáng tạo và khán giả - khi bạn nhấn subscribe, bạn sẽ được thông báo mỗi khi có nội dung mới. Người theo dõi có thể tin tưởng rằng họ sẽ không bỏ lỡ bất kỳ điều gì từ những người sáng tạo mà họ yêu thích.
Kênh phân phối trực tiếp: Tự do và tự chủ cho người sáng tạo
"The follow" tạo ra một kênh phân phối trực tiếp không trung gian từ người sáng tạo đến người hâm mộ. Đặc biệt, đây là kênh phân phối mà người sáng tạo sở hữu và kiểm soát. Họ không còn phụ thuộc vào các nhà xuất bản, đài truyền hình hay bất kỳ bên kiểm duyệt nào để đưa nội dung của mình đến với khán giả.
Trường hợp kênh Pomplamoose được tạo ra vào khoảng năm 2008 là minh họa sinh động cho sức mạnh của "the follow".
Chỉ sau một đêm, Pomplamoose đã nhận được khoảng 3,000 người đăng ký, nhờ vào người hâm mộ từ kênh cá nhân của Jack Conte.
Đây là minh chứng cho thấy người hâm mộ sẵn sàng theo dõi người sáng tạo đến bất cứ đâu trên internet, và họ sẽ nhìn thấy những nội dung mới.
Jack Conte chơi nhạc đơn độc với số ít khán giả - khi chưa sử dụng YouTube là nền tảng kết nối với người theo dõi
Lượng người theo dõi này đã giúp Pomplamoose có khán giả cho các buổi biểu diễn trực tiếp và kinh doanh được các sản phẩm của mình, dù trước đó họ thường xuyên chơi nhạc đơn độc với ít khán giả tại các phòng nhạc trực tiếp.
Tính đến 4/2025 kênh YouTube PomplamooseMusic đã đạt được hơn 2 triệu người đăng ký.
Lượng người theo dõi này đã giúp Pomplamoose có khán giả cho các buổi biểu diễn trực tiếp và kinh doanh được các sản phẩm của mình, dù trước đó họ thường xuyên chơi nhạc đơn độc với ít khán giả tại các phòng nhạc trực tiếp.
Tính đến 4/2025 kênh YouTube PomplamooseMusic đã đạt được hơn 2 triệu người đăng ký.
Hay với Casey Neistat, ông là hiện tượng của YouTube trong giai đoạn 2015-2017 với series vlog hàng ngày. Casey xây dựng đế chế với hơn 12 triệu người đăng ký bằng cách tạo ra mối quan hệ trực tiếp với người xem thông qua việc chia sẻ cuộc sống. Khán giả cảm thấy gắn bó với Casey vì họ có thể theo dõi hành trình của anh mỗi ngày, không bị bất kỳ thuật toán nào lọc nội dung.
Khi Casey chuyển sang phát triển dự án Beme, lượng người theo dõi trung thành đã giúp ứng dụng này đạt 1 triệu lượt tải về chỉ trong một tuần đầu tiên - minh chứng cho sức mạnh của mối quan hệ trực tiếp với người theo dõi (direct-to-fan relationship).
Tính đến 4/2025, kênh YouTube CaseyNeistat đã có hơn 12 triệu người đăng ký.
Trước khi thuật toán thống trị, số lượng người theo dõi chính là thước đo trực tiếp của tiềm năng kinh doanh và tầm ảnh hưởng. Người có 1 triệu người theo dõi thực sự có khả năng tiếp cận được 1 triệu người. Họ xây dựng cộng đồng, phát triển doanh nghiệp và tạo ra sự nghiệp dựa trên sức ảnh hưởng này.
II. Thập kỷ của thuật toán xếp hạng: Điểm bước ngoặt khởi đầu từ những năm 2010
Facebook và cuộc cách mạng thuật toán
Những năm 2010, một thay đổi quan trọng đã xảy ra: Facebook bắt đầu thử nghiệm với thuật toán xếp hạng nội dung. Thay vì hiển thị bài viết theo thứ tự thời gian từ những người bạn theo dõi, Facebook bắt đầu phân tích mức độ tương tác của mỗi bài viết và ưu tiên hiển thị những nội dung được cho là hấp dẫn nhất.
Quyết định này, dù có lợi cho thời gian người dùng ở lại nền tảng và doanh thu quảng cáo, đã phá vỡ lời hứa cơ bản của web 2.0: khi bạn theo dõi ai đó, bạn sẽ thấy mọi nội dung của họ.
II. Thập kỷ của thuật toán xếp hạng: Điểm bước ngoặt khởi đầu từ những năm 2010
Facebook và cuộc cách mạng thuật toán
Những năm 2010, một thay đổi quan trọng đã xảy ra: Facebook bắt đầu thử nghiệm với thuật toán xếp hạng nội dung. Thay vì hiển thị bài viết theo thứ tự thời gian từ những người bạn theo dõi, Facebook bắt đầu phân tích mức độ tương tác của mỗi bài viết và ưu tiên hiển thị những nội dung được cho là hấp dẫn nhất.
Quyết định này, dù có lợi cho thời gian người dùng ở lại nền tảng và doanh thu quảng cáo, đã phá vỡ lời hứa cơ bản của web 2.0: khi bạn theo dõi ai đó, bạn sẽ thấy mọi nội dung của họ.
Thay vào đó, giờ đây một thuật toán quyết định nội dung nào đáng để bạn xem. Lần đầu tiên trong kỷ nguyên web 2.0, những người theo dõi một người sáng tạo có thể không nhìn thấy các bài đăng của họ, làm phá vỡ ý nghĩa của việc đăng ký theo dõi một người sáng tạo họ yêu thích.
Upworthy, một trang tin tức về các sự kiện nổi tiếng, là nạn nhân điển hình của thay đổi thuật toán Facebook. Trước đó, Upworthy đạt 90 triệu lượt truy cập mỗi tháng nhờ vào Facebook.
Tuy nhiên, khi Facebook thay đổi thuật toán, lượng truy cập của Upworthy giảm đáng kể chỉ trong hai tháng. Công ty buộc phải sa thải một nhóm số lượng nhân viên và thay đổi hoàn toàn chiến lược nội dung. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc tạo dựng đế chế trên "đất thuê" có thể dẫn đến hậu quả nặng nề ra sao.
"Hiệu ứng domino": YouTube, Twitter và Instagram đồng loạt hưởng ứng
Thành công của Facebook với thuật toán xếp hạng đã kích hoạt một hiệu ứng domino khiến cho:
YouTube (2011): Ra mắt thiết kế Cosmic Panda - là tên mã của một giao diện thử nghiệm được YouTube giới thiệu vào tháng 7 năm 2011. Đây không phải là một bản cập nhật chính thức mà là một thử nghiệm nhằm kiểm tra các tính năng và thiết kế mới trước khi áp dụng vào giao diện chính thức. Cosmic Panda mang đến nhiều thay đổi đáng chú ý, bao gồm: tập trung vào ưu tiên "thời gian xem" (watch time) thay vì số lượng người đăng ký (subscriber)
Twitter (2016): Vào tháng 2 năm 2016, Twitter đã chuyển đổi từ dòng thời gian hiển thị các tweet theo thứ tự thời gian ngược sang một nguồn cấp dữ liệu "nổi bật" được xếp hạng dựa trên thuật toán. Đây là một sự thay đổi lớn trong cách người dùng trải nghiệm nội dung trên nền tảng.
Instagram (2016): Vào tháng 6 năm 2016, Instagram đã thực hiện một thay đổi lớn khi chuyển từ nguồn cấp dữ liệu hiển thị theo thứ tự thời gian sang thuật toán xếp hạng. Đây là bước ngoặt nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng và tối ưu hóa nội dung hiển thị trên Instagram.
Jack Conte gọi thập kỷ 2010 là "decade of ranking" (thập kỷ của xếp hạng), khi lời hứa ban đầu về cộng đồng dựa trên sự theo dõi bị phá vỡ lần đầu tiên. Mục tiêu tối đa hóa sự chú ý của các nền tảng đã gây tổn hại đến sự tự do sáng tạo của người sáng tạo và cộng đồng của họ.
Từ "People you follow" sang "Content you might like"
Sự chuyển dịch này đánh dấu một thay đổi triết lý căn bản: từ việc ưu tiên hiển thị nội dung từ "những người bạn chọn theo dõi" sang "nội dung mà nền tảng nghĩ bạn sẽ thích" - bất kể nội dung đó đến từ ai.
Đây là sự khởi đầu cho cuộc khủng hoảng của khái niệm "the follow". Người dùng bắt đầu nhận thấy họ bỏ lỡ nội dung từ những tài khoản yêu thích, trong khi nguồn cấp dữ liệu của họ tràn ngập quảng cáo và nội dung từ người lạ.
Xem thêm: YouTube 2025: Tương lai đã đến và cách bạn có thể tận dụng nó
III. Cuộc cách mạng TikTok: “Cái chết” của followers
"For you page": Thuật toán lên ngôi
Nếu thập kỷ 2010 là thời kỳ thuật toán xếp hạng nảy sinh, thì thập kỷ 2020 chứng kiến sự thống trị hoàn toàn của chúng với sự xuất hiện của nền tảng TikTok. TikTok đã thiết kế một hệ thống hoàn toàn mới gọi là "For You" (Dành cho bạn).
Thay vì dựa trên danh sách những người mà người dùng theo dõi, nguồn cấp dữ liệu "For You" được tạo ra hoàn toàn dựa trên thuật toán, chọn lọc các bài đăng mà TikTok cho là hấp dẫn nhất đối với từng người dùng cụ thể, dựa trên hành vi và sở thích trước đó của họ.
Điều này đánh dấu sự kết thúc của "the follow" theo nghĩa truyền thống. Nút "follow" vẫn tồn tại trên TikTok, nhưng vai trò của nó không còn là trung tâm trong trải nghiệm người dùng.
Khaby hiện là một trong những TikToker được theo dõi nhiều nhất thế giới với hơn 162 triệu người theo dõi tính đến 4/2025.
Khaby Lame, creator TikTok người Ý với hơn 160 triệu người theo dõi, là hiện tượng minh chứng cho sức mạnh của thuật toán "For You". Anh trở nên nổi tiếng không phải vì người dùng chủ động tìm kiếm và đăng ký theo dõi, mà vì thuật toán TikTok đẩy video của anh đến hàng triệu người dùng ngẫu nhiên.
Giờ đây, Khaby kiếm được hàng triệu đô từ hợp đồng quảng cáo, nhưng một nghịch lý là: dù có 163 triệu người theo dõi, mỗi video mới của anh chỉ đạt trung bình 10-20 triệu lượt xem - cho thấy phần lớn người theo dõi không thực sự thấy nội dung của anh.
Các video của anh có lượng views đối nghịch với số lượng người theo dõi.
Hiệu ứng lan tỏa: Khi mọi nền tảng “trở thành TikTok”
Sự thành công vượt trội của TikTok đã buộc các nền tảng khác phải theo đuổi mô hình tương tự, như:
YouTube tạo ra Shorts
Instagram phát triển Reels
Twitter/X chuyển sang tab "For You" mặc định
Tất cả đều đang từ bỏ vai trò trung tâm của "the follow" để ưu tiên thuật toán dự đoán theo sở thích của người dùng.
IV. Hậu quả của sự thay đổi kiến trúc internet đối với người sáng tạo
1. Mất kiểm soát khả năng tiếp cận
Người sáng tạo đã mất đi khả năng kiểm soát việc tiếp cận khán giả của chính họ.
Điều này cho thấy con số người theo dõi đã không còn là thước đo chính xác cho sự thành công. Một video viral với hàng triệu lượt xem có thể mang lại doanh thu quảng cáo khiêm tốn, trong khi việc tạo được kết nối sâu sắc với một cộng đồng nhỏ hơn lại có thể sinh lợi nhiều hơn.
Một mặt, sự "TikTok hóa" của internet đã giúp nhiều nhà sáng tạo được khám phá bởi các khán giả mới, và đó là một sự thay đổi đáng hoan nghênh. Nhưng ngày càng có nhiều nhà sáng tạo đồng ý rằng việc xuất hiện trước những người hâm mộ tiềm năng mới không thực sự hữu ích nếu họ không thể tiếp tục tiếp cận họ một cách nhất quán.
Khởi động vai trò người sáng tạo trên TikTok, mình cũng đã từng được “hãnh diện” khi mỗi chiếc video xuất bản đều được tiếp cận trên dưới 10,000 lượt xem.
Nhóm cơ hội mình có được khi được TikTok “ưu ái” trong thời kỳ For You Page.
Không phủ nhận, TikTok là đòn bẩy giúp cho những creator mới như mình lúc đó có thể phát triển và tạo dựng được nhóm cơ hội cho sự nghiệp sáng tạo, nhưng với chục ngàn followers ấy, mình đã nhận ra “the follow” này chỉ là hợp đồng thuê ngắn hạn giữa mình và nền tảng.
Số followers không đại diện cho sự kết nối mình đang có với khán giả.
2. Áp lực thay đổi nội dung để chiều thuật toán
Quyết định của một nhà sáng tạo về việc tạo ra nội dung gì nên dựa trên những gì khiến họ và người hâm mộ cảm thấy hào hứng nhất. Nhưng ngày càng nhiều nhà sáng tạo cảm thấy bị ép buộc phải đăng các meme, xu hướng, tiêu đề câu view (clickbait), và nội dung giật gân, bởi họ hiểu rằng đó là những thứ sẽ đạt hiệu quả tốt.
Theo báo cáo State of create của Patreon:
78% nhà sáng tạo cho biết "thuật toán" ảnh hưởng đến nội dung họ tạo ra.
56% nhà sáng tạo nói rằng “thuật toán" ngăn cản họ khám phá đam mê và sở thích của mình.
Các thuật toán mạng xã hội thúc đẩy bạn theo đuổi những gì đang ‘thịnh hành’, và trước khi bạn nhận ra, bạn không còn sáng tạo từ tâm hồn nữa mà chỉ làm theo cảm giác là ‘cái gì sẽ hiệu quả’
Hậu quả dẫn đến ảnh hưởng về mặt tâm lý của người sáng tạo, họ vẫn làm việc với các tác phẩm của mình, nhưng không còn tìm thấy ý nghĩa trong những việc mình đang làm.
3. Nhà sáng tạo như một chú chuột hamster
Quá trình sáng tạo không phải là một dây chuyền sản xuất. Nó cần thời gian để thử nghiệm và khám phá. Tuy nhiên, phần lớn các nhà sáng tạo cho biết họ cảm thấy bị áp lực phải liên tục tạo ra nội dung mới, nếu không các nền tảng sẽ ngừng hiển thị công việc của họ trên nguồn cấp dữ liệu của người hâm mộ.
75% nhà sáng tạo nói rằng các nền tảng “phạt” những creator không đăng tải nội dung nhất quán.
78% nhà sáng tạo nói rằng tình trạng kiệt sức (burnout) ảnh hưởng đến động lực để họ tiếp tục làm công việc creative work của mình.
4. Sự mất kết nối và cảm giác bị thao túng
Một hậu quả sâu sắc hơn là sự mất kết nối giữa người sáng tạo và người hâm mộ. Khi thuật toán kiểm soát ai sẽ được nhìn thấy nội dung, mối quan hệ trực tiếp giữa người sáng tạo và người hâm mộ bắt đầu bị suy yếu.
Người sáng tạo cảm thấy như họ đang tạo nội dung cho thuật toán chứ không phải cho con người, dẫn đến cảm giác bị thao túng và thiếu tự chủ trong quá trình sáng tạo.
5. Cảm giác bị cầm tù và không sở hữu mối quan hệ với người hâm mộ
Một vấn đề nghiêm trọng khác là người sáng tạo nhận ra họ không thực sự sở hữu mối quan hệ với người hâm mộ trên các nền tảng lớn:
Không có thông tin liên hệ trực tiếp (như email) của người theo dõi
Không có cách nào tiếp cận người hâm mộ nếu chuyển sang nền tảng khác
Các nền tảng giữ quyền kiểm soát hoàn toàn mối quan hệ này
6. Sự thay đổi trong giá trị của người sáng tạo
Khi nền kinh tế sáng tạo phát triển, ngày càng có nhiều người sáng tạo hướng đến sự nghiệp lâu dài. Điều này đã dần thay đổi giá trị cốt lõi của họ:
V. Final thoughts
Khi nghiên cứu và viết về chủ đề "Death of followers", mình không khỏi suy ngẫm về ý nghĩa sâu sắc hơn của hiện tượng này. Liệu đây có thực sự là một "cái chết" hay chỉ là sự chuyển mình của internet và nền kinh tế sáng tạo?
Thời đại web 2.0 ban đầu, với nút "Subscribe" và "Follow", đã tạo ra một lời hứa về mối quan hệ trực tiếp, không trung gian. Nhưng khi nền tảng như Facebook, YouTube, TikTok, Instagram bắt đầu đặt thuật toán làm trung gian giữa người sáng tạo và người theo dõi, họ đã phá vỡ hợp đồng xã hội ngầm này.
Mình tin rằng sự thay đổi này không hoàn toàn tiêu cực. Nó chỉ buộc người sáng tạo cần xem xét lại giá trị thực sự mà họ mang lại. Không còn là cuộc đua số lượng, mà là một hành trình tìm kiếm chất lượng và ý nghĩa sâu sắc hơn từ giá trị cốt lõi của họ.
Mình đang sử dụng Substack để thu thập email list - kênh bản tin giúp mình sở hữu tài sản người theo dõi trung thành.
Nghịch lý lớn nhất của thời đại chúng ta là chưa bao giờ dễ dàng đến vậy để tiếp cận hàng triệu người trên internet, nhưng đồng thời cũng chưa bao giờ khó khăn đến thế để thật sự xây dựng được kết nối bền vững với khán giả của mình.
Thuật toán đã dân chủ hóa việc tiếp cận khán giả, nhưng đồng thời cũng tạo ra một mê cung khiến người sáng tạo dễ rơi vào tình trạng phụ thuộc và mất kiểm soát.
Cá nhân mình thấy rằng, chúng ta đang chứng kiến không phải là cái chết của mối quan hệ người sáng tạo - người hâm mộ, mà là sự chuyển mình từ mối quan hệ nông cạn sang sâu sắc.
Thay vì có 100,000 người theo dõi trên mạng xã hội mà chỉ có 1% thực sự quan tâm đến bạn, giờ đây người sáng tạo có thể xây dựng cộng đồng 1,000 người thực sự quan tâm và sẵn sàng hỗ trợ bạn. Đây là tinh thần của lý thuyết "1,000 True Fans" của Kevin Kelly.
Mình dự đoán trong tương lai, internet sẽ ngày càng phân mảnh thành nhiều cộng đồng nhỏ, kết nối sâu. Thay vì các "siêu sao" với hàng triệu người theo dõi, chúng ta sẽ thấy hàng nghìn người sáng tạo có ảnh hưởng sâu sắc trong các lĩnh vực ngách của họ hơn là chạy theo những chỉ số phù phiếm.
Cộng đồng Vũ Trụ Creator - nơi mình có cơ hội được đóng góp & xây dựng với vai trò là Community Manager.
Người sáng tạo sẽ bắt đầu nhận ra rằng "đất thuê" trên các nền tảng mạng xã hội không phải là tài sản thực sự của họ. Họ sẽ xây dựng hệ sinh thái riêng - nơi họ có thể sở hữu hoàn toàn mối quan hệ với người hâm mộ và không bị ràng buộc bởi sự thay đổi của thuật toán.
Từ góc nhìn và trải nghiệm cá nhân, mình tin rằng chúng ta cần:
Đừng sợ sự thay đổi: Sự suy tàn của "người theo dõi" là cơ hội để tái định nghĩa thương hiệu cá nhân của creator theo cách bền vững hơn
Tập trung vào giá trị đích thực: Thay vì chạy theo thuật toán, hãy tạo ra những gì thực sự có ý nghĩa với giá trị cốt lõi và cộng đồng của bạn
Xây dựng tài sản số của riêng bạn: sở hữu email list, cộng đồng riêng, và các kênh tiếp thị trực tiếp là những thứ không có bất kỳ ai lấy được từ bạn
Cân bằng giữa tăng trưởng và kết nối: Sử dụng nền tảng lớn để tiếp cận người mới, nhưng luôn dẫn họ về "ngôi nhà" giá trị của riêng bạn
Mình tin rằng "cái chết của người theo dõi" không phải là kết thúc mà là một khởi đầu mới. Đây là thời điểm để người sáng tạo chúng ta thực sự làm chủ số phận và xây dựng mối quan hệ ý nghĩa hơn với những người trân trọng công việc & giá trị của mình.
*** Đây là sản phẩm trí tuệ của Vũ Trụ Creator - vui lòng không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa được sự đồng ý của tác giả.